fizikon@fizikon.com 90 332 353 69 00 Çalışma Saatleri, Tüm Hafta: 08:00 - 19:00

Multipl Skleroz(MS)


Multipl skleroz (MS) merkezi sinir sisteminin kronik, iltihaplı, demiyelinizasyon ve multifokal nörolojik tutulumla seyreden bir hastalığıdır. Hastalık patojenezinde immün sistemin rol oynadığı kabul edilmektedir. Ortalama 30 yaşında (15-50 arası) başlar. Erkeklere göre kadınlarda daha erken yaşta başlar ve daha sıktır.

MS’de bozukluklar ilerleyicidir, engellilikle sonuçlanabilir.  Ancak hastalığın başlangıcı, bulguları, atak süre ve şiddeti, progresyonu farklıdır. Beyin ve omuriliği sıklıkla etkiler ve genellikle bacakların tutmaması şeklinde parapleji görülür. Kol ve bacakların birlikte tutmaması (tetrapleji) ise daha azdır.

Hastalık alevlenme ve sönmelerle seyreder. Çift görme olabilir. Hasta boynunu aniden öne eğdiğinde aşağı doğru yayılan ağrı ve elektriklenme hissi duyar. Konuşma ve denge bozulabilir. Sıcağa karşı tahammül azalır. Hastalar yorgunluk çeker ve sabahları dinlenmemiş olarak kalkar.

Bellek bozukluğu MS’lilerin en önemli yakınmasıdır.  Yakın hafıza kaybı, dikkat ve bilgileri işleme hızında yavaşlama, bilinç bulanıklığı sıktır.

Tedavide ilaçlardan ve rehabilitasyondan yararlanılır.

Farmakolojik tedavi: Ataklarda kortikosteroidler uygulanır. Kortikosteroidler yan etki yönünden dikkatle izlenmelidir. Azatioprin, metotreksat, siklofosfamid ve mitoksantron gibi kemoterapötikler immünsupresif olarak kullanılır. Ciddi yan etkileri vardır. İnterferon, glatiramer asetat, natalizumab ise immünmodulatör ilaçlardır.

Rehabilitasyon: Rehabilitasyonla bağımsızlık düzeyini en üst seviyeye çıkaracak stratejiler geliştirilir. Rehabilitasyon uygulaması sırasında aşırı yorgunluk ve terleme oluşmasından kaçınılmalıdır. Tedavi, motor sorunları kompanse edecek şekilde ayarlanmalı, inaktivite komplikasyonları önlenmelidir. İş uğraşı becerileri artırılmalı, oturma ve ayakta durma dengesi sağlanmalı, yürüme düzeltilmelidir. Hastanın durumuna göre cihaz verilebilir. Mesleki sorunlar giderilmeye çalışılır.

Robotik rehabilitasyon MS’li hastanın yürüme kapasitesini ve süresini uzatabilir.

Ozon hastalığın iyileşmesinde ve kazanımların devamında etkili olabilmektedir. Kök hücre tedavisindeki ilerlemelerle daha iyi sonuçlar alınacak gibi görünmektedir.

Fonksiyonel ve kaliteli bir yaşamın sürdürülebilmesi için düzenli fizik tedavi ve rehabilitasyon gerekir. Rehabilite edilen MS’li hastaların %85’ten fazlası yaşam kalitelerinin ve becerilerinin düzeldiğini ifade etmiştir.