fizikon@fizikon.com 90 332 353 69 00 Çalışma Saatleri, Tüm Hafta: 08:00 - 19:00

TMS (Transkraniyal Manyetik Stimulasyon)


Bütün atomlar, kimyasallar ve hücreler kendi elektromanyetik (EM) alanlarını oluştururlar. İnsan vücudundaki 70 trilyon hücre birbirleriyle elektromanyetik değiş tokuşla haberleşir. Enerji dinamiktir, elektromanyetiktir. Hücrelerdeki elektromagyetik enerji akışında bir aksama hücre metabolizmasını ve fonksiyonunu bozabilir ve hastalık sebebi olabilir.

TMS (Transkranial Manyetik Stimulasyon) vücut dışından uygulanan sinir sisteminin uyarımıdır. Beyin korteksinin (dış yüzünün) yüzeyel tabakalarında hızla manyetik alan ve lokal küçük elektrik akımları oluşturur. Bu durumda serebral korteks ikincil koil (bobin) gibi davranır.

TMS elektromanyetik indüksiyon prensiplerine göre çalışır. Elektrik akımı bir koilden ( primer koil) geçerken manyetik alan oluşturur. Manyetik akım ikinci koilden (sinir dokusu) geçerken elektrik alan meydana getirir. Böylece nöronlarda ve onun uzantıları uyarılır. Bu pulse stimulasyonlar hücrelerin bozulmuş fonksiyonlarını düzeltir ve iyileşmeye yardımcı olur. Repetitiv TMS (rTMS) de benzer kurallarla çalışır ve gözlenebilir klinik etkiye sahiptir.

            

 

Kortikal yüzeydeki rTMS uyarımının etkisi stimulasyon dalgalarının frekansına bağlıdır. 1 Hz’ye kadar olan rTMS düşük frekanslı olup kortekste inhibitör (söndürücü) etkiye sahiptir, 5 Hz’nin üzerindeki stimulasyon yüksek frekanslı olup ekstitatör (uyarıcı, harekete geçirici) etki gösterir.

Stimulasyon Şiddeti Tayini

TMS araştırmalarında, kortikal eksitabilite ya istirahat motor eşik (RMT) ya da motor evoke potansiyel (MEP) ile tayin edilir. RMT periferik kasta uygun motor cevabı (twitch, seyirme) elde etmek için gereken minimal stimulasyon intensitesidir. Stimulusun şiddeti RMT’nin %120’si olarak hesaplanır.

Uyarı Derinliği

Kullanılan koilinin tipine ve stimulusun intensitesine bağlı olarak stimulasyonunun derinliği kortikal yüzeyin 2-4 cm altına inebilir. Bu da sadece yüzeysel beyin yapılarının uyarıldığı anlamına gelir. Sekiz (8) şeklindeki koiller diğerlerine göre daha derin etki gösterir. 

Seans süresi ve sayısı

Seans süresi 20-30 dakika olup seans sayısı hastalığa ve hastaya göre değişmek üzere genellikle 10-20 seanstır. Seans art arda haftada 5-6 seans şeklinde uygulanır.

Tedavi sırasında hasta uyanık kalır ve aktivite sınırlaması yapılmaz. Uygulama sırasında her elektromanyetik atımda çıtırtı sesi duyulur.

Kullanıldığı Hastalıklar

Nörolojik Hastalıklar

  • •MS (Multipl Skleroz)
  • •İnme
  • •Parkinson Hastalığı
  • •Migren
  • •Distoni
  • •Afazi
  • •Alzheimer Hastalığı
  • •Epilepsi

•Psikiyatrik Hastalıklar

  • •Major depresyon (unipolar)
  • •OKB (Obsessif Kompulsif Bozukluk)
  • •Panik atak
  • •Kaygı bozukluğu
  • •Anksiyete
  • •İşitsel halüsinasyonlar (Şizofreni)
  • •Bağımlılık; sigara, alkol vb.
  • •Otizm spektrum bozukluğu
  • •Dikkat eksikliği, Hiperaktivite

•Diğer

  • •Kulak Çınlaması (Tinnitus)
  • •Ağrı. FMS, Nöropatik ağrı

Çocuklarda, Yaşlılarda ve Gebelerde Kullanımı

Erişkinde TMS kullanımıyla ilgili pek çok veri varken, çocuklar için benzer veri oldukça azdır. Bununla birlikte çocuklarda uygulaması gelişmeye devam ediyor. TMS’nin erişkinde kullanımı birçok nörolojik bozukta yeni, noninvaziv, nonfarmakolojik, diyagnostik ve terapötik araçtır. Çocuklarda kullanımı ise gelişmektedir.

Kognitif yan etkilerin yokluğundan ve pek az ilaç etkileşimi olduğundan dolayı yaşlılarda tercih edilen seçkin bir tedavi olarak nitelenebilir. TMS kognitif bozukluklarda tedavi edici etkiye sahiptir.

Gebelerde ve emzirenlerde kullanımı emniyetli ve etkin olup kontrendikasyonu yoktur.

Kalp hastalarında kullanılabilir.

Etkisi uzun süre devam eder.

 

Risk ve Yan Etkileri

Dört haftalık rTMS tedavisinde hastaların pek azında kafa tası ağrısı (%35) ve lokal rahatsızlık (%10) görülür. Bu yan etkiler geçici olup birkaç dakika veya saat içinde kendiliğinden geçer. Senkop, işitme kaybı, nöbet, pace maker gibi implantlarda bozulma, baş ve boyunda bulunan metallerin yerinden oynaması ve ısınması görülen başka nadir yan etkilerdir.