fizikon@fizikon.com 90 332 353 69 00 Çalışma Saatleri, Tüm Hafta: 08:00 - 19:00


Sırt Çantalarının Uygunsuz Kullanımı Okul Çağı Çocuklarını Tehdit Ediyor

Haziran 14

Okulların açılmasıyla birlikte ilk ve orta dereceli okullarda özellikle 12-18 yaş arası çocuklarda yaygın olarak kullanılan sırt çantaları, birçok problemi de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle okul çağındaki çocuklara dolayısıyla da anne ve babalara erken dönemlerden itibaren sırt çantalarının doğru seçimi ve taşınması konusunda gerekli eğitimlerin verilmesi çocukların, özellikle kız çocuklarının sırt ve bel ağrısından korunmaları yönüyle önem arzetmektedir.

 Sırt çantası, okul çağı çocuklarında omurgaya ve kaslara yük bindirmekte, kas gerginliğine ve kötü duruşa neden olmaktadır. Bu durum çocuğun postürünü olumsuz yönde etkileyerek sırt ve bel ağrılarına yol açmaktadır. Yapılan araştırmalarda okul çağı çocuklarında sırt ve bel ağrısı görülme sıklığının yüzde 70 olduğu ve genç yaşta bel ağrısı çekenlerde ileri yaşlarda da bel ağrısı görülme riskinin arttığı belirlenmiştir. Skolyoz gibi yapısal omurga hastalıklarının ağır sırt çantasından kaynaklandığına dair bir veri olmamasına rağmen sonradan gelişebilecek bu problemler çoğunlukla çocukların taşıdıkları çantanın ağırlığından ve uygun olmayan pozisyonda taşınmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca çantayı taşıma süresi de önemli bir etken olması dolayısıyla özellikle ilkokul çocuklarında mümkünse tekerlekli ve çekçekli sırt çantaları tercih edilmelidir.

   Kötü duruş, bilgisayar karşısında uzun süre ve yanlış oturma, okul sıralarının uygun olmaması gibi bu yaş gurubunu tehdit eden başka faktörler de olmakla birlikte sırt çantasının toplam ağırlığının çocuğun ağırlığının yüzde 10-15 ini geçmemesi gerekmektedir. Bu da ilkokul çocuğu için 3-5 kilogram ve lise öğrencileri için ise yaklaşık 6-8 kilograma karşılık gelmektedir. Taşıdığı malzemeler bu ağırlığın üzerinde ise mutlaka okul yönetimi ile konuşularak azaltılması yoluna gidilmelidir. Yapılan bir araştırmada sırt çantası ağırlığı fazla olan öğrenci gurubunun hafif olan guruba göre yüzde 50 daha fazla sırt ağısından yakındıkları ve ağır sırt çantası taşımanın düşmeyi, özellikle merdivenden düşme riskini artırdığını ortaya koymuştur. Ayrıca ağırlıkların çantada dengeli yerleştirilmesi ve ağır olan eşyaların ortada toplanıp hafif olanların ise iki taraflı dengeli yerleştirilmesi sağlanmalıdır.

Sırt çantası seçerken;

  • •Sinirlere bası yapmaması ve kan dolaşımını olumsuz yönde etkilememesi için omuz askıları geniş ve yumuşak olmalı ve bel kemeri bulunan hafif çantalar tercih edilmelidir ve ağırlık merkezini etkilememesi açısından askılar ve kemer gevşek olmamalıdı. Ekonomik tasarruf yapma yoluna gidilmemeli, kaliteli ürünler tercih edilmelidir.
  • •Sırt pedi iyi olmalıdır, ince olanlarda çantadaki sert objeler yada kitap köşe uçları sırta batarak rahatsız eder.
  • •Sırt çantası her iki omuzdan asılarak dengeli taşınmalı, tek omuzda asılı çantaların skolyoz (omurga eğriliği) riskini arttırdığı bilinmelidir.
  • •Çantanın alt kısmının çocuğun bel hizasından aşağı olmaması, en az 5 cm yukarısında bulunması sağlanmalı.

• Sırt çantası her gün kontrol edilmeli gerekli olmayan eşya ve malzemeler çıkarılmalıdır. Ayrıca çocuğun çantayı yerden alırken öne eğilmeden dizlerini kullanarak kaldırması gösterilmelidir. •Ailelerin çocukları spor yapmaları ve boyun, sırt ve bel kaslarını güçlendirmeleri için egzersiz yapmaları yönünde teşvik etmeli, öğrencilerin sırt veya bel ağrısından yakınmaları halinde veya ailenin çocuğun omurgasında eğrilikten ve duruş bozukluğundan şüphelendiğinde mutlaka hekime görünmeleri konusunda titiz davranmaları gereklidir.

Çocukların okulda ya da evde bilgisayar karşısında öne doğru oturarak uzun süre vakit geçirmenin boyun, sırt ağrısı ve duruş bozukluklarına neden olabileceği dikkate alınmalıdır. Sağlıklı bir gelişim için çocukların mutlaka düzenli spor yapmaları konusunda teşvik edilmesi gerekmektedir.

Prof. Dr. Mahir UĞUR

FİZİK TEDAVİ VE ALGOLOJİ (AĞRI) UZMANI